Vận tải Đường Thủy là gì?

Vận tải đường thủy là gì?

Vận tải đường thủy là hoạt động vận tải có liên quan đến việc sử dụng phương tiện vận tải và kết cấu hạ tầng biển , bao gồm việc sử dụng những khu nước, khu đất gắn liền với các tuyến đường biển, nối liền các khu vực trong phạm vi một quốc gia, phạm vi quốc gia, các vùng lãnh thổ.

Vận tải đường thủy thực hiện các công việc sử dụng các thiết bị xếp dỡ, tàu biển, … để phục vụ việc dịch chuyển hàng hoá và hành khách trên những tuyến đường biển.

Vận tải hàng hóa đường thủy đã được ra đời từ thời trước công nguyên, nối tuyến đường giao thông huyết mạch để chuyển hàng hóa xuyên quốc gia ở các nước cổ đại như Nhật Bản, Ai Cập, Trung Quốc, …

Với sự tiến bộ của khoa học công nghệ ngày nay, vận tải đường biển trở thành ngành vận tải biển hiện đại trong hệ thống vận tải quốc tế, chiếm một nhân tố quan trọng trong hoạt động xuất nhập khẩu.

Phương tiện vận tải đường thủy là gì?

• Phương tiện vận tải đường thủy là những phương tiện để di chuyển chuyên chở người và hàng hóa trên mặt nước, được làm thủ công hoặc sản xuất hiện đại với những chất liệu khác nhau như gỗ, sắt thép,…
• Địa điểm hoạt động của những loại phương tiện vận tải đường thủy này thường là trên sông ngòi, kênh rạch, biển… 
• Các nguyên vật liệu tạo nên phương tiện di chuyển trên biển cần đáp ứng đầy đủ các yêu cầu cao, nổi lên trên bề mặt, chịu nước, di chuyển được và chịu được khối lượng hàng hóa lớn. 
• Tùy vào khối lượng chuyên chở mỗi loại hàng hóa mà có những phương tiện vận tải đường biển khác nhau phù hợp để vận chuyển.

5 Loại phương tiện vận tải đường thủy  phổ biến

 

Tàu Container

Đối với vận tải hàng hóa thương mại, Tàu Container thường được dùng là tàu chuyên dụng phổ biến sử dụng động cơ diesel, vận chuyển những mặt hàng khô, số lượng người trung bình từ 30 người.

Tàu Container có thể vận chuyển khối lượng hàng hóa có tải trọng lớn lên đến hàng chục nghìn tấn đối với những loại tàu thông thường trong các container chuyên dụng và thường nghỉ ngơi ở các đuôi tàu, thùng máy. 

Tàu Container cũng được sử dụng nhiều nhất để giao thương hàng hóa giữa các quốc gia trong khu vực và trên thế giới.

Tàu chở hàng rời

Tàu chở hàng rời là phương tiện vận tải đường thủy được dùng để vận chuyển các mặt hàng có khối lượng khá lớn như gạo, nông sản, ngũ cốc… 

Những chiếc tàu chở hàng rời thường được nhận dạng bởi các cửa hầm dạng hình hộp trên boong, được thiết kế để trượt hàng hóa ra phía ngoài.

Tàu làm lạnh

Tàu làm lạnh là loại phương tiện vận tải đường thủy tiêu biểu để vận tải hàng hóa có tính chất dễ hư hỏng với yêu cầu có hệ thống kiểm soát nhiệt độ.

Tàu làm lạnh chủ yếu vận chuyển thịt cá, hoa quả, các sản phẩm sữa và các loại thực phẩm khác. 

Trong suốt quá trình vận chuyển, tàu làm lạnh luôn đảm bảo tiêu chuẩn về bảo quản hàng hóa khi có các khoang lạnh chứa bên trong tàu.

Phà

Phà là một hình thức vận chuyển, được thiết kế như một chiếc thuyền hoặc tàu có bề mặt phẳng rộng, có thể chở hành khách và phương tiện của họ. 

Phà hoạt động chủ yếu trong các khu vực vùng bờ biển để vận chuyển xe, hàng hóa nhỏ và cả những chiếc xe lớn như xe lửa. 

Tại Việt Nam, phà trở thành một phần của hệ thống giao thông công cộng với chi phí thấp, cho phép việc đi lại và vận chuyển giữa các địa điểm bờ biển nối liền, bờ sông dễ dàng. 

Sà lan 

Sà lan là phương tiện vận tải đường biển được dùng chủ yếu ở các kênh đào, bờ sông với thiết kế thuyền đáy bằng để chở những loại hàng hóa nặng. 

Hầu hết sà lan cần được di chuyển bằng tàu lái hoặc tàu đẩy vì chúng không có khả năng tự chạy.

Ưu nhược điểm của vận tải đường thủy 

Ưu điểm của vận tải đường thủy

 

Tiết kiệm được nhiều chi phí

So với hình thức vận tải đường bộ, vận tải đường thủy thường tiết kiệm được nhiều nhiên liệu và khả năng tự trôi theo dòng nước do đó tiết kiệm được nhiều chi phí đối với vận chuyển hàng hóa nhỏ. 

Với hàng hóa khối lượng lớn, vận tải đường thủy vẫn chiếm ưu thế vì tiết kiệm khoản chi phí lớn.

Nhiều tuyến đường tự nhiên

Với lợi thế chiều dài cung đường ven biển là 3260km, hệ thống sông ngòi dày đặc tạo điều kiện rất thuận lợi cho vận tải hàng hóa đường thủy trong nước. 

Hình thức vận tải bằng đường biển rất phù hợp để vận tải ở các tỉnh thành lớn trực thuộc trung ương vì các tỉnh này hầu như đều có cảng biển, đáp ứng nhanh chóng và kịp thời nhu cầu vận chuyển hành khách, hàng hóa. 

Chi phí bảo dưỡng, cải tạo thấp

Vận tải hàng hóa đường biển sử dụng đường giao thông chính là hệ thống đường thủy tự nhiên nên sẽ hạn chế việc hỏng hóc, hư hại, từ đó cũng ít tốn chi phí cho việc bảo dưỡng, cải tạo các cơ sở hạ tầng, phương tiện giao thông,…

Chi phí cải tạo bảo dưỡng thấp cũng kéo theo chi phí vận chuyển rẻ hơn.

Vận chuyển được nhiều loại hàng hóa

Hình thức vận tải bằng đường thủy thường có khả năng vận chuyển được các hàng hóa từ đơn giản có khối lượng nhỏ đến những hàng hóa khối lượng lớn cồng kềnh hơn, do đó đáp ứng được hầu hết các nhu cầu vận chuyển. 

Vận chuyển được khối lượng hàng hóa lớn

Hiện nay, hệ thống tàu thuyền áp dụng công nghệ đóng tàu hiện đại ngày càng được sản xuất nhiều, giải quyết được những vấn đề trở ngại, khó khăn trước kia. 

Đặc biệt, vận tải đường thủy cũng thuận lợi khi vận tải hàng hóa nội địa khi chở được hàng số lượng nhiều, khối lượng lớn mà không phải phương thức vận tải nào cũng làm được, làm tốt.

Nhược điểm của vận tải đường thủy 

 

Phụ thuộc nhiều vào yếu tố thời tiết

Nhược điểm lớn nhất của phương thức vận tải đường thủy là vấn đề về ảnh hưởng của thời tiết, khi thời tiết xấu ảnh hưởng lớn đến lịch trình giao nhận hàng hóa, khiến lịch trình bị trì hoãn trong một khoảng thời gian dài. 

Những rủi ro về hàng hóa thậm chí nguy hiểm đến tính mạng con người sẽ xảy ra nếu không may ra khơi vào những ngày sóng lớn, mưa, lũ, sóng thần.  

Vận chuyển đường biển không thể đến tận nơi

Tính chất của những phương tiện khi di chuyển dưới nước thường không thể hoạt động được trên bờ, những khu vực khô cạn do kích thước của những con tàu rất lớn, muốn hàng hóa đến tận nơi cần thêm các phương tiện vận chuyển trung gian bằng đường bộ, đường sắt, đường hàng không,… 

Tốc độ tàu còn thấp

Việc di chuyển của các con tàu trên biển thường bị ảnh hưởng lớn bởi các yếu tố tác động từ tự nhiên, do đó tốc độ di chuyển thường rất chậm chạp, khó khăn di chuyển khi sóng vỗ lớn, gió to hoặc trời mưa bão. 

 Khó khăn trong việc bảo quản hàng hóa

Vận tải hàng hóa bằng đường thủy thường bị ảnh hưởng bởi sóng biển dập dềnh, không bằng phẳng như đường sắt hoặc đường bộ nên thường sẽ ảnh hưởng ít nhiều tới việc bảo quản hàng hóa, nhất là đối với những mặt hàng dễ vỡ.